Inhoudsopgave
Inleiding
Dag 1
Dag 2
Dag 3
Dag 4
Dag 5
Dag 6
Dag 7
Dag 8
Dag 9
Dag 10
Dag 11
Dag 12
Dag 13
Dag 14
Dag 15
Dag 16
Dag 17
Dag 18
Dag 19
Dag 20
Dag 21
Dag 22
Evaluatie en tips Foto's

Madagaskar en Mauritius 2006

Dag 8: woensdag 18 oktober 2006

Wandeling door Ambositra en omgeving

Feestmaal in klooster

Stad der castraten

Paul is ernstig verkouden en hoopt dat hij geen astma-aanval krijgt. Hij blijft uitslapen, terwijl ik ga ontbijten. Ik hoef niet alleen te eten, want er zijn genoeg mensen van de groep in de eetzaal. We kunnen uit drie ontbijtjes kiezen: simpel, standaard en uitgebreid. Ik bestel "simpel" met een extra portie kaas erbij. In dit dorp wordt in het klooster kaas gemaakt en die wil ik weleens proeven. Het is een soort Emmentaler.

Op straat haal ik een fles water. Dit is echt een relaxte stad; ik word helemaal met rust gelaten. Een paar kinderen zeggen "bonjour", da's alles.

We worden vandaag verdeeld over drie gidsen en gaan een wandeling maken in de omgeving. De groep waar Paul en ik in zitten, gaat onder leiding van Louis op pad. Louis is een vriendelijke, oude man met een Indonesisch uiterlijk en wit haar. Wijzen met je vinger is in deze streek "fady", daarom duidt hij iets aan door zijn vuist uit te steken en met de knokkel van zijn wijsvinger te "wijzen".

Over een smal zandpad lopen we het dorp uit en komen terecht tussen de rijstvelden. Prachtig, al dat groen. We komen een heleboel aardige mensen en grappige kinderen tegen. Het lijkt wel zwaan-kleef-aan, want de kinderen lopen allemaal mee. Ze giechelen en durven af en toe iets te zeggen.

We lopen langs een paar mooie huizen van baksteen. Louis vertelt ondertussen over de geneeskrachtige functie van sommige bomen en planten. Veel bladeren en vruchten kunnen gebruikt worden tegen maag- en darmklachten. Er is ook een plant tegen verkoudheid en astma. Daar moet Paul maar een sapje van trekken. Een bepaald soort vruchtje wordt door jongelui als drug gebruikt.

Langs het pad staat een kraampje waar pindakoekjes verkocht worden. We proeven allemaal een stukje. Het smaakt heerlijk.

Louis is ook nog culinair aangelegd, want hij geeft ons het recept voor ravitoto: een mengsel van varkensvlees en casavebladeren. Een bijdehand meisje in ons gevolg hoort het woord ravitoto vallen en begint meteen knor-geluiden te maken. Opeens krijgt één van de kinderen Suus, onze reisbeer, in de gaten. Dat brengt een golf van vrolijkheid teweeg.

We gaan heuvelopwaarts. Louis is niet één van de jongsten en loopt mank, maar is toch vlotter ter been dan wij. Wij lopen te hijgen en te puffen, daarom pauzeren we even in de schaduw van een boom om te drinken, uit te rusten en van het uitzicht te genieten. Louis heeft een opgezette knie. Het ziet ernaar uit dat hij artrose of reuma heeft. Kees stopt hem een paracetamol toe tegen de pijn.

We vervolgen onze weg en komen weer een hele groep kinderen tegen. Ik doe met twee meisjes een handenklap-spelletje. Ze vinden het geweldig.

Louis vertelt hoe het planten en oogsten van rijst in z'n werk gaat. In de waterpoelen die we beneden zien, wordt tilapia gehouden. Zij woelen de grond om, wat gunstig is voor de rijst.

De kinderen verlaten ons gaandeweg. Ze wonen waarschijnlijk in de huisjes die we in de verte zien liggen.

Op de top van de heuvel pauzeren we bij een rotsblok. Hier heeft een bloedige strijd gewoed tussen de Betsileo- en de Merinastam. De Merinastam heeft gewonnen. Het waren niet zulke lekkerdjes, want bij de mannen werd de keel doorgesneden of de testikels verwijderd en de vrouwen en kinderen werden verkracht. Het vermoeden bestaat dat Ambositra "stad der castraten" betekent.

Verder vertelt Louis het één en ander over de "fady" van de Merina. Zo is het verboden om vlees te eten van varkens en rode zeeboes.

Verderop staat het koninklijk paleis: een houten hut met stierenhoorns op het dak. Binnen is een kleine tentoonstelling van gebruiksvoorwerpen en houtsnijwerk. Eerst eten we een hapje, gezeten op de stoep van het paleis. Daarna betreden we het paleis en geeft Louis uitleg over de voorwerpen die te zien zijn en over de plaats van de verschillende gezinsleden binnenshuis.

De ouders slapen altijd in de "heilige hoek". Daar wordt ook gebeden. Als er iemand is overleden, wordt hij in die hoek opgebaard. De ouders slapen dan tijdelijk ergens anders. Soms slapen de kinderen op de tweede verdieping. Ouders slapen nooit boven hun kinderen, want kinderen worden "hoger" geacht dan ouders. 's Avonds verzamelt het gezin zich rond de kookplaats en vertelt vader leerzame legendes.

Na de interessante toelichting van Louis, dalen we de heuvel af over een moeilijk begaanbaar pad. We doen moera moera (=langzaam aan). De kinderen die we hier tegenkomen zijn een stuk brutaler. Ze bedelen om snoepjes, pennen en lege flessen.

We stoppen bij een werkplaatsje waar hout bewerkt wordt tot sierlijke beeldjes. Een man is een beeldje aan het maken. Met een voet houdt hij het hout tegen en met een mes in zijn hand snijdt en kerft hij, totdat er een menselijke gedaante ontstaat. De beeldjes zijn te koop voor 2 euro per setje. De man is al snel door zijn voorraad heen en zit stilletjes te glunderen.

We dalen verder af en zien prachtige taferelen. Jongetjes zwemmen tussen de rijstplanten, een jonge veehouder leidt een zeeboe door het water, schoolkinderen lopen naar huis. En dat allemaal in intens heldere kleuren.

Louis leidt ons naar een tweede werkplaats. Hier gaat het een stuk commerciëler aan toe. Er wordt muziek gedraaid en achter een kraam vol massaproducten staan charmante verkoopsters. Een jongen achter een draaibank houdt een demonstratie. Van een eenvoudig stuk hout maakt hij een sierlijke kandelaar. De draaibank wordt aangedreven door een groot wiel, dat bediend wordt door een klein jochie.

Louis loopt verder en wij volgen hem gedwee. We komen via een andere zijde het dorp binnen en passeren een kerk. Bij een kioskje bestellen we iets te drinken. Er scharrelt een Perzisch katje rond met een geel en een blauw oog.

Ik informeer bij Louis wat "vahaza" (spreek uit: vazá) toch betekent. Dat wordt regelmatig door kinderen geroepen. Het betekent "blanke Europeaan", zegt Louis tactvol. Bleekscheet, dus!

De anderen lopen door naar een klooster, maar daar hebben Paul en ik geen moed meer voor. We begeven ons naar het hotel. Daar gaan we op de binnenplaats op de schommelstoel zitten en wachten tot iedereen weer "thuis" is.

's Avonds gaan we met een select gezelschap bij het klooster eten. Louis is ook uitgenodigd. Met zaklampjes in de aanslag lopen we heuvelopwaarts naar het dorpsplein. Dan buigen we af naar rechts en komen bij het klooster. Louis belt aan. Het duurt lang voordat er open gedaan wordt. We turen ondertussen naar de sterren. Dan horen we geklepper van sandalen en het rinkelen van een sleutelbos. De zware deur gaat open en in de deuropening staat een klein, bebrild nonnetje in een wit habijt. "Bonsoir," glimlacht ze bescheiden en gaat ons voor naar de eetzaal.

In het voorbijgaan zien we een mooie binnenplaats met kruidentuintje en boogvormige poorten, die omringd zijn door zwarte en witte tegeltjes. Ook in de eetzaal komen de boogvormen terug. Er staan wat lange tafels, aan de wand hangen prenten van heiligen en een Jezus-aan-het-kruis.

Voor drinken moesten we zelf zorgen, maar aan eten ontbreekt het zeker niet. We beginnen met een groentesoepje, gevolgd door macaroni met tomatensaus, een soort hamburger van zeeboe en rijst. Louis heeft chips en pinda's meegenomen, als bijgerecht. Als toetje krijgen we twee soorten kaas en daarna koekjes en vruchtencompote, vergezeld gaand van een grote kan citronelthee. Wat een feestmaal! We zijn allemaal een beetje stil van de gastvrijheid. Het is bijna een gewijd moment, alsof het kerstavond is. Er worden dan ook geen flauwe grappen over geflambeerde bananen gemaakt!

Louis vertelt over een project, wat hij zelf heeft opgestart, om arme kinderen te helpen. Vanuit Nederland krijgt hij regelmatig pakketten toegestuurd. Hij moet dan 40% invoerrechten betalen. Dat vinden we gekkenwerk. We beloven een goede oplossing te bedenken om pakketten zónder tax naar hem toe te sturen.

We bedanken de nonnen hartelijk voor hun gastvrijheid en worden uitgeleide gedaan. De zware, ijzeren deur wordt knarsend achter ons dicht gedaan.